ชีวิตแมวนั่นดูจะแสนสบายกินแล้วก็นอนงานก็ไม่ต้องทำแต่รู้หรือไม่แมวก็มีเรื่องให้เครียดอยู่เหมือนกันเพื่อให้ผู้เลี้ยงแมวเข้าใจ
และดูแลแมวได้ดีขึ้นจึงขออธิบายภาวะเครียดในน้องแมวให้ฟัง

ความเครียด ทำให้มีผลเสียกับร่างกาย แล้วแมวเครียดอะไรกัน ความเครียดของแมว เกิดเมื่อเกิดการเปลี่ยนแปลงในชีวิตประจำวันขึ้น
การเผชิญหน้ากับคนแปลกหน้าสัตว์อื่นๆ ที่ไม่เคยพบ รวมทั้งสถานการณ์ที่เป็นอันตราย หรือแม้แต่การใช้ชีวิตประจำวันที่ซ้ำซาก
ซึ่งร่างกายจะกระตุ้นให้หลั่งฮอร์โมนความเครียดขึ้น ซึ่งจะเร่งอัตราการเต้นของหัวใจ ความดัน รวมทั้งน้ำตาลในเลือด
ก็เพื่อให้เจ้าเหมียวมีร่างกายที่พร้อมที่จะต่อสู้นั่นเอง ซึ่งความเครียดในช่วงสั้นๆ ไม่เป็นอันตราย แต่ถ้าต้องเครียดในระยะยาว
การกระตุ้นร่างกายก็จะยาวนานไปด้วย ย่อมเกิดผลเสียกับร่างกายของแมวแน่นอน

สาเหตุที่ทำให้แมวเครียด สถานการณ์อีกหลายอย่างที่คนนึกไม่ถึงว่านั่น เป็นสาเหตุที่ทำให้แมวเครียดได้ ยกตัวอย่างเช่น
1. ความเบื่อ เมื่อทุกวันมันช่างซ้ำซากเกินไป
2. กังวลเรื่องอาณาเขตตัวเอง และต้องคอยทะเลาะกับสัตว์อื่นในบ้าน
3. เจอเสียงดัง เช่น เสียงจากฟ้าผ่า, พลุ, เสียงปืน, เสียงเพลงดังๆ หรือการมีปาร์ตี้
4. การถูกปล่อยให้อยู่บ้านลำพังโดยไม่มีคนหรือสัตว์ที่คุ้นเคยที่รู้สึกว่าเป็นครอบครัว
5. การเปลี่ยนตารางเวลาในวิถีประจำวัน หรือสิ่งแวดล้อมภายในบ้านเปลี่ยนไป เช่นการปรับเปลี่ยนเฟอร์นิเจอร์ในบ้าน
6. ถูกตัดเล็บ หรือไม่มีที่ลับเล็บ
7. การมีสมาชิกใหม่ หรือมีสัตว์เลี้ยงตัวใหม่เข้ามาในครอบครัว
8. มีปัญหาเรื่องการมีน้ำและอาหารไม่เพียงพอ เช่น มีแมวมากกว่า 1 ตัว แต่มีถาดน้ำและอาหารแค่อันเดียวทำให้เกิดการใช้ร่วมกัน
จะทำให้เกิดความเครียดในตัวแมวขึ้น โดยปกติจะต้องมี ถาดน้ำ ถาดอาหาร กระบะทราย มากกว่าจำนวมแมว 1 อัน เช่นมีแมว 5 ตัว
ก็ควรมี ถาดน้ำ ถาดอาหาร กระบะทราย 6 อันและวางกระจายไปให้ทั่ว
9. มีปัญหาเรื่องปรสิตรบกวน เช่น หมัด ไรในหู ก็ทำให้แมวเกิดความเครียด
10. การย้ายที่ หรือต้องเดินทางไปไหน เช่น ต้องนั่งรถ การไปหาหมอ การไปอาบน้ำ ไปเที่ยวในสถานที่ใหม่ เป็นต้น
จะเห็นว่าเรื่องเรื่องง่าย ๆ ที่เราคิดไม่ถึงก็ทำให้น้องแมวเกิดความเครียดขึ้นแล้ว

พฤติกรรมที่แสดงว่าแมวเครียด
แมวจะแสดงออกให้เห็นถึงพฤติกรรมที่เปลี่ยนไป การอยู่ไม่สุข ร้องเสียงดัง มีอาการสั่น ทำเสียงขู่ แมวบางตัวจะไปหาที่ซ่อนตัว
หรือแสดงออกแบบผิดธรรมชาติของแมว เช่น การเลียทำความสะอาดตัวเองมากเกินไป ซึ่งเป็นพฤติกรรมย้ำคิดย้ำทำในสัตว์
ที่เบื่อจนเกินไปหรือเครียดจนเกินไป เลียจนทำให้ขนร่วงเยอะและผิวหนังมีปัญหาอักเสบติดเชื้อ ตามมา
การเคี้ยวปากจนน้ำลายยืด หรือทำลายข้าวของ ข่วนเฟอร์นิเจอร์ รองเท้า หมอน ผนัง ประตู หรือสิ่งของอื่นๆ
การฉี่ไม่เป็นที่ หรือฉี่นอกกระบะทราย ไม่กินอาหาร ซึ่งเหล่านี้ล้วนเป็นอาการแสดงออกของแมวที่กำลังเครียดอยู่
ซึ่งถ้าปล่อยให้แมวเครียดหนักๆ นาน ๆ อาจทำให้แมวป่วยตามมา

วิธีการดูแลรักษาแมวเครียด
เราสามารถช่วยบรรเทาความเครียดของแมวได้ ยิ่งถ้าเรารู้ว่าอะไรคือสิ่งกระตุ้นที่ทำให้แมวเครียด ก็พยายามเลี่ยงการให้แมวอยู่กับสิ่งนั้น
ให้มาก แต่ถ้าเรายังไม่แน่ใจว่าอะไรคือสิ่งกระตุ้นอาจลองใช้เทคนิคเหล่านี้ดู
1. พูดกับแมวด้วยเสียงที่นุ่มนวลอ่อนโยน จะช่วยให้แมวเครียดน้อยลง แมวจะรับรู้ได้เร็วมากถึงอารมณ์ของเราและโทนของเสียง
2. นวดและลูบแมวเบาๆ ในห้องเงียบๆ วิธีนี้จะช่วยลดความเครียดให้ทั้งแมวและตัวเราเอง ซึ่งเราควรหาเวลาทำแบบนี้กับแมวบ่อยๆ
3. เล่นกับแมวด้วยของเล่นที่แมวชอบ การเล่นกับแมวช่วยแมวหายเครียดได้และยังเป็นการออกกำลังและผ่อนคลายทั้งแมวและคน
4. การใช้เครื่องหอมธรรมชาติ เช่นกัญชาแมว ก็ช่วยผ่อนคลายเจ้าเหมียวได้
5. ให้ขนมแมวที่ชอบกับน้องแมว ก็เป็นการผ่อนคลายความเครียดได้อย่างดี
6. การเตรียมที่ให้แมวได้ลับเล็บ ปีน และที่นั่งมองนก ซึ่งดีต่อกล้ามเนื้อ และการให้แมวได้ลับเล็บตามใจ แมวจะมีความสุข
7. แมวบางตัวอาจต้องใช้ยาเพื่อลดความเครียด ซึ่งควรให้หมอแนะนำ ไม่ควรให้ยากินกับแมวโดยไม่ปรึกษาแพทย์
เพราะแมวรับรู้ไว้มากต่อยาทุกอย่าง ซึ่งอาจทำให้เสี่ยงเป็นอันตราย

บทความโดย : นายสัตวแพทย์สมประสงค์ ชัยวิรัตน์ (คลินิคระบบประสาท โรงพยาบาลสัตว์เมืองเอก)